Oznakowanie CE pojawia się na wielu produktach będących przedmiotem handlu na rozszerzonym jednolitym rynku w Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG). Oznacza to, że produkty sprzedawane w EOG zostały zakwalifikowane jako spełniające wysokie wymagania w zakresie bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska. Oznakowanie CE wspiera również uczciwą konkurencję, pociągając wszystkie firmy do odpowiedzialności według tych samych zasad. Wymagania te określane są najczęściej w rozporządzeniach wydawanych na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U z 2010 r., Nr 138, poz. 935 z późn. zm.), które wprowadzają do polskiego prawa tzw. dyrektywy nowego podejścia. Dyrektywy te, dotyczą ponad dwudziestu grup produktów. Zaliczamy tu:
- aktywne implanty medyczne;
- dźwigi;
- emisja hałasu w środowisku przez urządzenia przeznaczone do użytku poza pomieszczeniami;
- jachty (łodzie) rekreacyjne;
- kompatybilność elektromagnetyczna;
- maszyny;
- materiały wybuchowe do użytku cywilnego;
- nieautomatyczne urządzenia ważące;
- niskonapięciowe wyroby elektryczne;
- proste zbiorniki ciśnieniowe;
- sprawność energetyczna chłodziarek i zamrażarek;
- sprawność energetyczna kotłów wodnych;
- sprawność energetyczna stabilizatorów do oświetlenia jarzeniowego;
- środki ochrony indywidualnej;
- urządzenia do użytku w atmosferach wybuchowych;
- urządzenia ciśnieniowe;
- urządzenia gazowe;
- urządzenia medyczne;
- urządzenia diagnostyczne in vitro;
- urządzenia linowe do przewozu osób;
- wyposażenie radiowe i terminali telekomunikacyjnych;
- wyroby budowlane;
- zabawki.
Istnieją dwie główne korzyści, jakie oznakowanie CE przynosi firmom i konsumentom w EOG:
- Firmy, mają pewność, że produkty opatrzone oznakowaniem CE mogą być przedmiotem handlu w EOG bez ograniczeń.
- Konsumenci cieszą się taką samą jakością produktu pod kątem zdrowia, bezpieczeństwa i ochrony środowiska w całym EOG.
Oznakowanie CE jest częścią prawodawstwa harmonizacyjnego UE, którym zarządza głównie Dyrekcja Generalna ds. Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Przedsiębiorczości i MŚP (Directorate-General for Internal market, Industry, Entrepreneurship and SMEs, GROW). Dodatkowo oznakowaniem CE w zakresie ograniczeń w stosowaniu substancji niebezpiecznych, zarządza Dyrekcja Generalna ds. Środowiska (Directorate-General for Environment, ENV).
Gdzie szukać informacji na temat oznakowania CE
Potrzeba niezależnej oceny
Podmiot wprowadzający produkt na rynek UE ma obowiązek sprawdzić, czy ocenę zgodności produktu powinna przeprowadzić jednostka notyfikowana. Informację tą można znaleźć w odpowiednich przepisach mających zastosowanie dla produktu. Dokonanie oceny zgodności przez jednostkę notyfikowaną, nie jest obowiązkowe dla wszystkich produktów. Jeśli jednak zachodzi potrzeba zaangażowania jednostki notyfikowanej, oznakowaniu CE musi towarzyszyć numer identyfikacyjny jednostki notyfikowanej. Znak CE i numer identyfikacyjny mogą być umieszczone osobno, o ile wydają być się wyraźnie ze sobą powiązane. Jeśli dla danego produkt nie jest wymaga weryfikacja przez niezależny organ, wówczas do producenta należy sprawdzenie, czy jest on zgodny z wymaganiami technicznymi. Obejmuje to oszacowanie i udokumentowanie możliwych zagrożeń podczas korzystania z produktu.
Jak uzyskać oznakowanie CE?
W celu umieszczenia oznakowania CE na produkcie, nie jest wymagana żadna licencja. Jednak zanim się to zrobi, należy:
- zapewnić zgodność ze wszystkimi odpowiednimi wymogami obowiązującymi w całej UE;
- sprawdzić, czy można samodzielnie poddać weryfikacji swój produkt, czy trzeba zaangażować jednostkę notyfikowaną;
- przygotować dokumentację techniczną potwierdzającą zgodność;
- sporządzić i podpisać deklarację zgodności.
Gdy produkt zostanie opatrzony oznakowaniem CE – na żądanie właściwego organu krajowego – należy przekazać mu wszystkie informacje i dokumentację uzupełniającą dotyczącą oznakowania CE.
Wymagania względem wzoru oznaczenia CE
W zależności od specyfiki dyrektywy, która obejmuje dany produkt, należy upewnić się, że:
- inicjały „CE” są w standardowej, rozpoznawalnej formie;
- jeśli zmniejszysz się lub powiększy rozmiar oznakowania, litery CE muszą być proporcjonalne do wersji standardowej;
- oznakowanie CE ma co najmniej 5 milimetrów – chyba że w odpowiedniej dyrektywie określono większy minimalny wymiar;
- oznakowanie CE jest umieszczane na wyrobie lub na jego tabliczce znamionowej – jeżeli nie jest to możliwe lub nie jest to uzasadnione ze względu na charakter produktu, należy je umieścić na opakowaniu i dołączonych dokumentach;
- oznakowanie CE jest łatwo widoczne, czytelne i trwałe.
Wzór odtworzenia znaku CE:
Wzór do pobrania poniżej:
Instytucje odpowiedzialne za kontrolę produktu wprowadzonego do sprzedaży na rynek Polski
Inspekcja Handlowa kontroluje większość wyrobów znajdujących się w obrocie na polskim rynku. Do tej instytucji mogą zwracać się konsumenci, jeśli wyrób, który kupili:
- posiada nieodpowiednie oznakowanie;
- wzbudza podejrzenia o stwarzaniu zagrożenie dla osób posługujących się nim lub znajdujących się w jego otoczeniu;
- nie posiada odpowiednich informacji, np. dotyczących przeznaczenia;
- nie posiada odpowiednich dokumentów, np. instrukcji obsługi lub instrukcji montażu, koniecznej do prawidłowego użytkowania wyrobu.
Kontrolą produktów zajmują się również:
- Wyższy Urząd Górniczy,
- Państwowa Inspekcja Pracy,
- Inspekcja Ochrony Środowiska,
- Główny Urząd Nadzoru Budowlanego,
- Urząd Komunikacji Elektronicznej,
- Urzędy morskie,
- Urząd Transportu Kolejowego.
Jeśli konsument ma wątpliwość, do której z wyżej wymienionych instytucji powinien zwrócić się z zapytaniem w sprawie oznaczenia możne napisać również do UOKiK (Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów).
Uwaga
Nie wszystkie produkty wymagają oznaczenia CE. Dlatego oznakowanie CE należy umieścić tylko i wyłącznie na produktach, dla których jest to przewidziane na mocy szczegółowych wspólnotowych przepisów harmonizacyjnych. Zabrania się więc umieszczania oznakowania CE na innych produktach. Umieszczenie oznakowania CE na produktach, które nie podlegają ocenie zgodności, jak i również umieszczanie oznakowania na produktach, które nie spełniają wymagań podlega odpowiedzialności karnej.
Należy pamiętać, że za oznakowanie produktu znakiem CE odpowiedzialy jest producent, upoważniony przedstawiciel lub importer. W związku z tym oznakowanie CE nie znaczy, że produkt został zatwierdzony jako bezpieczny przez UE lub inny organ. Aby upewnić się, że produkt jest bezpieczny i spełnia wymagane normy należy sprawdzić pełną dokumentację produktu, upewnić się, że badania udokumentowane w „test report” zostały wykonane w akredytowanym labolatorium, a w razie wymagań, ocenę zgodności przeprowadziła jednostka notyfikowana.
Oznakowanie CE, a China Export
Wysokie wymogi w sprawach jakości i bezpieczeństwa produtków, wraz z nakazem stosowania oznaczeń CE mocno ograniczają sprzedaż nieprzebadanych dóbr z Chin do Uni Europejskiej. Jednakże od jakiegoś czasu na towarach eksportowanych z Chin można coraz częśćiej zauważyć oznaczenie łudząco podobne do europejskiego CE (Conformité Européenne). W tym przypadku oznacza ono jednak China Export. Chińskie logo różni się od oryginału jedynie drobnymi szczegółami. Niemniej jednak produkty ze znakiem China Export nie przeszły żadnej oceny ryzyka, oceny bezpieczeństwa ani testów. Oznacza to, że nie posiadają również deklaracji zgodności z odpowiednimi normami, a wprowadzenie ich na rynek UE jest postrzegane jako działanie niezgodne z prawem.
